Porady i ciekawostki

Ściągacze do łożysk – techniczna analiza narzędzi demontażowych i ich zastosowań

Ściągacze do łożysk – techniczna analiza narzędzi demontażowych i ich zastosowań

Demontaż elementów osadzonych z pasowaniem ciasnym to jedno z kluczowych zagadnień serwisowych w motoryzacji, przemyśle maszynowym oraz w utrzymaniu ruchu. Zastosowanie niewłaściwego narzędzia może prowadzić do uszkodzeń wałów, obudów, łożysk czy pierścieni zabezpieczających. Właściwy ściągacz powinien nie tylko wygenerować odpowiednią siłę, ale także rozłożyć ją równomiernie i nie wprowadzać naprężeń skrętnych lub punktowych.

Klasyfikacja ściągaczy wg rodzaju chwytu i metody działania

1. Ściągacze zewnętrzne (chwyt od zewnątrz)

Zbudowane z ramion (dwóch lub trzech), które zaczepiane są o zewnętrzną krawędź demontowanego komponentu. Śruba dociskowa w osi urządzenia wywiera siłę nacisku bezpośrednio na wał, wypychając element z osadzenia.

  • Ramiona prostokątne / odwracalne – np. seria Kukko 20
  • Zakres roboczy – od ~20 do ponad 300 mm
  • Parametry siłowe – zależne od skoku śruby i jakości materiału
  • Zastosowania: koła zębate, tarcze hamulcowe, piasty

2. Ściągacze wewnętrzne (rozprężne)

Rozszerzające się szczęki lub pierścienie chwytają element od wewnątrz. Siła demontażu przekazywana jest przez młotek bezwładnościowy lub system śrubowy.

  • Rozprężane tuleje z klinem – np. Kukko 21
  • Praca osiowa lub udarowa – w zależności od sytuacji
  • Zalecenia: min. 1,5 mm powierzchni chwytu
  • Zastosowania: łożyska oporowe, tuleje osadcze

3. Ściągacze z funkcją separacji

Stosowane gdy element przylega bezpośrednio do korpusu i niemożliwe jest użycie klasycznych ramion. Separator klinowy rozdziela komponent od podłoża.

  • Zestawy z mostkiem i śrubą pociągową – np. Kukko 17-B
  • Zaleta – równomierne oddziaływanie, brak deformacji
  • Typowe aplikacje: pierścienie wewnętrzne, tarcze

4. Ściągacze hydrauliczne

Dla bardzo mocno osadzonych lub skorodowanych komponentów, gdzie wymagane są znaczne siły demontażu.

  • Siłowniki jedno- lub dwustronnego działania
  • Zestawy z pompką ręczną lub pneumatyczną
  • Bezpieczeństwo – praca pod kontrolą, możliwość dozowania

5. Systemy modułowe i zestawy warsztatowe

Gotowe zestawy z wymiennymi elementami do różnych zastosowań. Zawierają ramiona, separatory, przedłużki, końcówki dociskowe.

  • Przykład: Kukko 20-10+S lub 204-10+S
  • Skonfigurowane pod kątem zakresów pracy
  • Zastosowanie: serwis mobilny, produkcja, warsztat

Krytyczne parametry techniczne przy doborze narzędzia

Parametr Opis
Siła nominalna [kN] Powinna być większa niż teoretyczna siła potrzebna do przezwyciężenia tarcia i deformacji osadzenia.
Zakres średnic [mm] Minimalna i maksymalna średnica chwytu – musi odpowiadać rozmiarowi łożyska lub komponentu.
Skok osiowy [mm] Określa jak głęboko można sięgnąć bez potrzeby wydłużania ramion.
Rodzaj napędu Śruba mechaniczna, młotek bezwładnościowy, hydraulika.
Materiał konstrukcyjny Najlepiej stal hartowana (minimum HRC 35–40), odporna na zginanie i korozję.
Maksymalne ciśnienie (hydrauliczne) Zwykle 700 bar (70 MPa) w systemach hydraulicznych.

Metodyka bezpiecznego demontażu – według standardu Kukko

  1. Ocena montażu – chwyt zewnętrzny czy wewnętrzny
  2. Pomiar – średnice, głębokość, dostępność
  3. Dobór chwytu – klasyczny, separator, hydraulika
  4. Przygotowanie powierzchni – czyszczenie, smarowanie
  5. Aplikacja siły – stopniowo i kontrolowanie, bez udarów

Kukko – know-how w demontażu technicznym

Firma Kukko specjalizuje się w narzędziach do demontażu komponentów montowanych z pasowaniem ciasnym. Produkty projektowane są zgodnie z zasadą Damage-Free Removal (DFR), czyli bezinwazyjnego zdejmowania. W ofercie dostępne są narzędzia ręczne, zestawy hydrauliczne oraz modułowe systemy warsztatowe. Wszystkie elementy są wymienne i dostępne osobno. Produkcja odbywa się w Niemczech zgodnie z najwyższymi standardami jakości.

Podsumowanie techniczne

Ściągacze do łożysk to narzędzia precyzyjne i wymagające rozważnego zastosowania. Kluczowe znaczenie ma odpowiedni dobór typu ściągacza oraz jego parametrów – siły, zakresu chwytu, głębokości pracy i metody działania. Zastosowanie profesjonalnych narzędzi, takich jak te oferowane przez Kukko, minimalizuje ryzyko uszkodzeń i gwarantuje skuteczność demontażu w warunkach warsztatowych i przemysłowych.